26 uczniów klas drugich, trzecich i czwartych wzięli udział w projekcie „Lamsdorf-Auschwitz. Auschwitz-Lamsdorf”. Projekt "Lamsdorf-Auschwitz. Auschwitz-Lamsdorf” był całkowicie sfinansowany przez Fundację Pamięci Ofiar Auschwitz-Birkenau, a zorganizowany wspólnie przez Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach oraz Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.
Nasza nauczycielka p. Dominika Pawlikowska aplikowała o udział w tym projekcie i zostaliśmy wybrani do udziału w nim. Organizatorzy zapewnili zajęcia, zwiedzanie obu miejsc pamięci, materiały dydaktyczne, a także wyżywienie, noclegi i transport uczniów pomiędzy dwoma instytucjami.
Auschwitz. Pierwszy dzień warsztatów „Lamsdorf-Auschwitz. Auschwitz-Lamsdorf”
Pierwszego dnia zwiedzaliśmy ekspozycje muzealne w Auschwitz, tereny poobozowe, zapoznaliśmy się z dokumentacją archiwalną pochodzącą ze zbiorów muzeum oraz międzynarodowego stowarzyszenia Memoriał, wysłuchaliśmy wykładów, uczestniczyliśmy w warsztatach historycznych. Zostaliśmy oprowadzeni po terenie Muzeum Auschwitz i Birkenau przez przewodnika.
Dowiedzieliśmy się, że ok. 15 września 1941 r. Niemcy wydzielili dziewięć bloków w KL Auschwitz. Ogrodzili je drutem kolczastym pod napięciem. Między dwoma z nich mieściła się brama wejściowa, nad którą umieszczony został napis "Russisches Kriegsgefangenen Arbeitslager".
Pierwszych jeńców osadzono tam 7 października. Była to grupa 2014 żołnierzy z obozu jenieckiego Lamsdorf (Łambinowice koło Opola). Sowieccy jeńcy wojenni byli pierwszą grupą więźniów w obozie Auschwitz, którym tatuowano numery ewidencyjne. W Birkenau zobaczyliśmy barak dziecięcy. Los dzieci w KL Auschwitz nie różnił się od tego, co spotykało dorosłych więźniów. To była gehenna. Były wykorzystywane jako siła robocza. Były karane, uśmiercane i padały ofiarą zbrodniczych eksperymentów pseudomedycznych lekarzy SS, w tym dr. Josefa Mengele.
Kolejnym punktem były zajęcia w Sali Refleksji prowadzone przez p. N. Tkachenko Pytania o Zagładę, wysłuchaliśmy wykładu Brytyjczycy w obozach jenieckich wokół Oświęcimia w czasie II wojny światowej – dr Piotr Setkiewicz. Ostatnim zajęcia w tym dniu odbyliśmy w archiwum z dr W.Płosą Historia Kl Auschwitz w dokumentach. Wybrane zagadnienia na podstawie wytworzonych przez kancelarię obozową. Mieliśmy w ręku dokumenty wytworzone w czasie procesu rotmistrza Pileckiego oraz Św. Maksymiliana Marii Kolbego.
Łambinowice. Dzień drugi warsztatów „Lamsdorf-Auschwitz. Auschwitz-Lamsdorf”
Przez obozy jenieckie Lamsdorf w okresie II wojny światowej przeszło w sumie ok. 300 tysięcy żołnierzy różnych narodowości. Uświadomiliśmy to sobie podczas zwiedzania dwóch wystaw stałych w Muzeum pt. W niemieckiej niewoli oraz Historia obozów w Lamsdorf Łambinowicach w latach (1870–1945). Po wystawie oprowadziła nas pani dr A. Wickiewicz. Bardzo nas wzruszyła postawa Jerzego Szulca najmłodszego jeńca ps. „Tygrys”, miał zaledwie 10 lat, ale przy rejestracji zawyżył swój wiek. Był on nie tylko najmłodszym jeńcem-powstańcem i jeńcem Lamsdorf, ale i zapewne najmłodszym jeńcem II wojny światowej w ogóle.
Następnie udaliśmy się koło 2 km na północny-wschód od muzeum. Tam, przy drodze do Goszczowic, znajduje się stary cmentarz jeniecki. Najstarsza część cmentarza pochodzi z okresu wojny prusko-francuskiej (1870–1871), zachowały się tu 52 groby żołnierzy francuskich z 1871 roku. Łącznie są tu 6274 oznakowane mogiły. Rosyjscy, serbscy, brytyjscy i włoscy jeńcy, którzy zmarli w Łambinowicach, mają tu swoje "narodowe" pomniki.
Kolejnym miejsce, które zobaczyliśmy znajdowało się w pobliżu wsi Szadurczyce. Tu obejrzeliśmy ocalałe fragmenty baraków obozowych. Tu znajduje się także Pomnik Martyrologii Jeńców Wojennych, postawiony na miejscu masowych grobów jeńców radzieckich. To tutaj, w odległości jednego kilometra od wsi Łambinowice (Lamsdorf), znajdował się w latach 1939—1945 olbrzymi obóz jeniecki.
W tym miejscu dr Sebastian Mikulec poprowadził warsztaty dla młodzieży nt. Jeńcy radzieccy i brytyjscy w obozach jenieckich w Lamsdorf w latach II wojny światowej.
Zwiedziliśmy pozostałości po barakach w których umieszczono jeńców sowieckich. Do 1945 r. do obozu trafiło ich ok. 200 tysięcy, z czego z powodu zimna, głodu i chorób zmarło ok. 40 tysięcy. Podczas gdy Brytyjczycy przebywali w murowanych barakach, to jeńcy ze Wschodu często nocowali pod gołym niebem. W zwiedzonym przez nas Russenlagrze w 1944 r. umieszczono prawie 6 tysięcy powstańców warszawskich, wśród których byli m.in. rotmistrz Witold Pilecki, ppłk Zygmunt Dobrowolski, ps. „Zyndram", i inni wyżsi oficerowie Armii Krajowej oraz ludzie kultury, m.in. scenarzysta Jerzy Stefan Stawiński, pisarze Roman Bratny i Miron Białoszewski czy aktor Zdzisław Maklakiewicz.
Dużo dowiedzieliśmy się o jeńcach tego obozu podczas prelekcji dr Piotra Stanka Twarze Lamsdorf-Auschwitz: Witold Pilecki i o. Maksymilian Maria Kolbe. Na zakończenie wysłuchaliśmy prelekcji dr P. Stanka Między Wehrmachtem a SS. Jeńcy wojenni w niemieckich obozach koncentracyjnych. A pani dr Anna Więckiewicz dokonała podsumowania projektu.
Pięknie podziękowaliśmy za wspaniałą organizację tego przedsięwzięcia, za doskonałą organizację i zaangażowanie pracowników naukowych, za wspaniały przekaz docierający do młodzieży i wpisaliśmy się do księgi pamiątkowej.
Młodzi ludzie byli aktywni, uważnie się wszystkiemu się przyglądali, zadawali pytania, robili zdjęcia. Już wiedzą jak wyglądała codzienność w hitlerowskich i radzieckich obozach jenieckich podczas II wojny światowej. I zapewnili, że wezmą sobie do serca słowa Artura Oppmana: „To, co przeżyło jedno pokolenie, drugie przerabia w serce i pamięci”
Centralne Muzeum Jeńców w Łambinowicach jest instytucją kultury Samorządu Województwa Opolskiego, współprowadzoną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Młodzież poznała historię obu miejsc- Auschwitz i Lamsdorf/niemiecka nazwa Łambinowic/ poprzez pryzmat związku, jaki istniał pomiędzy kompleksem obozów jenieckich w Lamsdorf a niemieckim nazistowskim obozem koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau w latach II wojny światowej.
Opiekę podczas wyjazdu sprawowały panie: M.Medzińska i D.Pawlikowska
Iza