Godło Polski
BIP

Szkoła tolerancji

Schemat działan innowacja tematy

 

  • Podstawa prawna:

Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn.zm.)

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002r.
w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002r. Nr 56, poz. 506 , z późn. zm)

 

  • Autorka innowacji: Dominika Pawlikowska

 

  • Termin wprowadzenia i czas trwania innowacji:

01.09.2015r. – 28.02.2016r.

 

  • Szkoła, w której prowadzona jest innowacja:

 

Zespół Szkół Ekonomicznych

Technikum Nr 2  im. gen Mieczysława Smorawińskiego

ul. Legionów 6

62-800 Kalisz

woj. wielkopolskie

 

  • Motywacja wprowadzenia  innowacji

 

Kształcenie i wychowanie młodego pokolenia  w przekonaniu o równości wszystkich ludzi bez względu na płeć, pochodzenie rasowe lub etniczne, religię, przekonania, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną to jedyna droga w rozwoju świadomego, odpowiedzialnego i demokratycznego społeczeństwa obywatelskiego z listu Joanny Kluzik-Rostkowskiej, Minister Edukacji Narodowej, opublikowanego w Międzynarodowym Dniu Praw Człowieka, 10 grudnia 2014 roku.

 

 

Dzisiejszy świat jest niezwykle "trudny" dla młodego człowieka. W mediach udostępniane są materiały propagujące agresję, rasizm i szerzące nienawiść do innych narodów, zawierające treści pełne nienawiści, wulgaryzmów i stereotypów. Należy uświadamiać uczniom, że pewne wartości niezależnie od kraju, narodu, wyznania, kultury i religii są tak samo ważne dla wszystkich ludzi. Innowacja polega na zapoznaniu się z historią mniejszości narodowych w Kaliszu, poznaniu ich kultury, sztuki i obyczajów, a przez to zwalczaniu stereotypów w myśleniu i odczuwaniu, ale także na sposobie relacjonowania i przedstawiania zebranych materiałów i informacji.

Zjawisko globalizacji, które obecnie obserwujemy, jest wynikiem przemian kulturowo-technicznych na świecie. Ma wpływ na zmianę myślenia i postrzegania świata przez młodzież. Dlatego też obecnie widać potrzebę zmiany modelu wychowawczego, który opiera się na edukacji młodego pokolenia do pewnej kultury, stałej i ponadczasowej. Przypomnijmy sobie, ile pokoleń musiało walczyć z uprzedzeniami narodowościowymi po zakończeniu II Wojny Światowej. Ile czasu musi jeszcze upłynąć, żeby zapomnieć o stereotypach funkcjonujących w naszym społeczeństwie? Kolejne pokolenie już dziś boryka się z tym samym problemem, dlatego warto pomyśleć o tym, jak można kształtować umiejętność krytycznego myślenia, która w przyszłości pozwoli unikać poddania się wszelkim manipulacjom.

Poruszony zostanie temat hejterstwa, który jako jeden z przejawów cyberprzemocy, dotyka coraz większą liczbę młodych internautów. Pozorna anonimowość w sieci sprawia, że obrażanie kogoś za jej pośrednictwem przychodzi łatwiej niż w innych sytuacjach. Według badań przeprowadzonych przez Fundację Dzieci Niczyje – w ramach pro­jektu EU NET ADB[1]  aż 4 na 10 (40%) młodych ludzi w wieku 14 – 17 lat spotkało się w internecie z przejawami mowy nienawiści. Ofiarą różnych form cyberprzemocy, w tym hejtu, padł już co piąty polski nastolatek (21,5%). Szkoły i otoczenie szkolne są jednymi z tych „miejsc”, w których młodzi ludzie spotykają się z mową nienawiści (w rozmowach ze znajomymi, w czasie lekcji i na przerwach w postaci dowcipów, komentarzy, obelg, przez komunikatory internetowe i serwisy społecznościowe – ze strony innych uczniów/uczennic)

Innowacja wychodzi naprzeciw uczniom, którzy interesują się wartościami kulturowymi wspólnoty lokalnej, regionalnej.

Innowacja pedagogiczna „Szkoła tolerancji” pozwoli młodzieży poznać przede wszystkim to, co jest najbliżej nich, zrozumieć swoje korzenie, odkryć tożsamość, doświadczyć wielowiekowych tradycji. Osadzenie w ,,małej ojczyźnie” chroni młodego człowieka przed zagubieniem w życiu, pomaga też w dokonaniu właściwych wyborów i ról życiowych, których przykłady znajduje i poznaje u siebie, w swoim otoczeniu. Edukacja regionalna ma nie tylko walory poznawcze, ale i pełni świetną funkcję wychowawczą. Warto, aby młodzież zdawała sobie sprawę na jak bogatym pod względem historycznym terenie mieszka.

To, że młodzież naszej szkoły pochodzi obecnie z różnych regionów Ziemi Kaliskiej może tylko wzbogacić pracę. Realizacja programu ma za zadanie wykształcić w naszych uczniach osoby aktywne, otwarte, wrażliwe, przygotowane do życia w wielokulturowym społeczeństwie, pozbawione kompleksów, które doceniając wartość i piękno swego otoczenia będą równie mądrze odbierać każde nowe środowisko w ich życiu. Mam nadzieję, że dzięki odpowiednio dobranym zadaniom i zdobytym doświadczeniom uczniowie będą potrafili uwolnić się od stereotypów, wyeliminują ksenofobię, agresję oraz nauczą się korzystać z bogactwa jakie niesie za sobą odmienność.

Innowacja pedagogiczna realizowana będzie w oparciu o szkolny program nauczania WIEDZY O KULTURZE  zakres podstawowy Adeli Prochyry, Wyd.OPERON i wzbogacona o elementy edukacji antydyskryminacyjnej w ramach tzw. godzin karcianych ( art. 42 ust. 2 pkt 2 Karty Nauczyciela ).

 

  • Organizacja nauczania

Innowacja przeznaczona jest głownie dla klasy 2 E o profilu TECHNIK ORGANIZACJI REKLAMY, dla pozostałych uczniów klas drugich oraz wszystkich zainteresowanych tematyką innowacji. Uczniowie klasy 2 E nabywają umiejętności obsługi programów do obróbki graficznej, edytorskiej i audiowizualnej i będą potrafili zaprezentować efekty swojej pracy w postaci Questa [2]– zaprezentują to w nowoczesny sposób, wykorzystując różnorodne techniki i programy informatyczne.

Zajęcia będą odbywać się w wymiarze jednej godziny w ciągu tygodnia od września 2015r. do lutego 2016 r.

 

Zakres  innowacji oraz formy jej realizacji zaplanowane zostały w taki sposób, aby nie pociągały za sobą konieczności przeznaczania na ten cel środków z budżetu organu prowadzącego. Wprowadzenie proponowanej innowacji pedagogicznej nie wymaga specjalistycznej bazy dydaktycznej, zatem posiadane przez szkolę zasoby organizacyjne zaspokoją w zasadniczej części potrzeby wynikające z jej realizacji.

 

Wdrożenie w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu planowanej innowacji, poza realizacją celów priorytetowych, pozwoli promować pożądane we współczesnym świecie postawy i zachowania, m.in. postawy antydyskryminacyjne i prospołeczne, uwrażliwi młodzież i pozwoli jej otworzyć się na potrzeby innych ludzi, wyposaży młodzież w wiedzę i umiejętności z zakresu budowania pozytywnych relacji z drugim człowiekiem na zasadzie otwartości i tolerancji,

 

Na wsparcie metodyczne i organizacyjne w zakresie realizacji proponowanej przez nas innowacji wyraziły zgodę następujące instytucje:

 

  • Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze Oddział Kaliski – dr P. Sobolewski
  • Uniwersytet im. A. Mickiewicza Wydział Filologii Polskiej – prof. dr hab. P. Łuszczykiewicz
  • Archiwum Państwowe Oddział w Kaliszu

.

 

  • Cele ogólne innowacji:

 

-        umiejętność wyjaśniania pojęć: tolerancja, stereotyp, uprzedzenie, zrozumienie w jaki sposób funkcjonują stereotypy i uprzedzenia w odniesieniu do różnych grup społecznych,

-        uświadomienie negatywnych skutków nietolerancji,

-        analiza własnego sposobu postrzegania i wyciągania wniosków do pracy nad sobą w kierunku budowania pozytywnych relacji z drugim człowiekiem na zasadzie otwartości i tolerancji,

-        rozwijanie i upowszechnianie edukacji antydyskryminacyjnej tak, aby każdy uczeń współtworzył świat wolny od dyskryminacji i przemocy,

-        poznanie sposobów jak reagować na przemoc, czy akty nietolerancji,

-         zapoznanie się z informacjami o osobach dyskryminowanych,

-         kształtowanie odpowiednich kompetencji potrzebnych do życia w wielokulturowym społeczeństwie,

-        wykształcenie nawyku odpowiedzialności za siebie i kolegów, zachowania się w miejscach historycznych oraz w naturalnym środowisku,

-        promowanie postawy patriotyzmu lokalnego i narodowego,

-        przestrzeganie zasad kultury osobistej, szanowanie innych kultur, poglądów i obyczajów,

-        kształtowanie postaw tolerancji,

-        poszerzanie wiedzy młodzieży poprzez zdobywanie konkretnych wiadomości dotyczących mniejszości narodowych,

-        wyćwiczenie umiejętności rozpoznania własnego lęku przed obcym i zdolności do przetwarzania go na postawę sprzyjającą kontaktom z nim,

-        wykorzystanie technik informacyjnych do pogłębiania wiadomości na tematy związane z zajęciami,

-        zaktywizowanie twórcze naszych uczniów,

-        podniesienie ich poczucie własnej wartości,

-        wskazanie ciekawych sposobów spędzania wolnego czasu,

-        udział w życiu kulturalnym szkoły i środowiska,

-        rozwój osobowości ucznia, pogłębianie pewności siebie, wiary we własne możliwości, otwartości na nowe działania,

-        rozwijanie umiejętności pracy w grupie,

-        współtworzenie programu wycieczki po Kaliszu śladem mniejszości narodowych

-        wzbogacenie i utrwalenie  wiedzy o Kaliszu i zabytkach znajdujących się w regionie

-        wykorzystywanie  map, broszur informacyjnych jako materiałów pomocniczych przy opracowaniu programu zwiedzania.

-        kształcenie umiejętności korzystania z różnorodnych źródeł wiedzy i informacji.

-        wykorzystanie wiedzy i umiejętności uczniów zdobytych w ramach wszystkich innych przedmiotów szkolnych oraz poza szkołą ( internet, lektury, teatr, film, telewizja, podróże itd.).

-        kształtowanie postaw twórczych i wychowanie przez sztukę

-        zaangażowanie w proces dydaktyczny uczniów zdolnych.

-        wykorzystanie wszelkich dostępnych metod, technik, materiałów i pomocy dydaktycznych w celu uatrakcyjnienia i wzbogacenia procesu dydaktycznego.

-        nawiązanie współpracy ze instytucjami

Szczegółowe cele nauczania innowacji pedagogicznej:

-         wykształcenie tolerancji wobec różnic i wobec innych ludzi

-         pozyskanie wiedzy na temat różnorodnych instrumentów przeciwdziałania dyskryminacji oraz umiejętności ich wykorzystania

-         rozwijanie cech takich jak: odwaga cywilna i odpowiedzialność osobista za reagowanie i przeciwdziałanie wszelkim aktom dyskryminacji i przemocy

-         rozwijanie umiejętności postrzegania ludzi nie przez pryzmat stereotypowych cech i przynależności do różnych grup społecznych, ale poprzez indywidualne właściwości każdej z osób

Metody pracy:

  • Praca zespołowa i indywidualna  w oparciu zarówno o podręcznik i tradycyjne metody nauczania, jak również techniki multimedialne.
  • Samodzielna praca ucznia po zajęciach lekcyjnych
  • Stała prezentacja prac projektowych uczniów powstałych w czasie zajęć pozalekcyjnych.
  • Graficzne opracowanie materiałów zebranych podczas wycieczki śladami wielokulturowości Kalisza, organizowanie wystaw indywidualnych uczniów, prezentacja w czasie otwartych imprez szkolnych
  • Wycieczki krajoznawcze: Śladami mniejszości narodowych
  • Korzystanie z technologii informacyjnej,  zajęcia w pracowni komputerowej, czerpanie wiedzy ze stron internetowych o Kaliszu, np. http://www.kalisz.info/, http://www.archiwum.kalisz.pl/
  • Zebranie wiedzy o questingu; m.in.: http://questing.pl/co-to-jest-questing/
  • Pogadanka, wykład,
  • Rozwiązywanie zadań grupowych,
  • Spotkania z interesującymi ludźmi
  • Nawiązanie współpracy z instytucjami : Archiwum Państwowe Oddział w Kaliszu, PTTK Oddz. w Kaliszu, Uniwersytet im. A. Mickiewicza Wydział Filologii Polskiej

Treści kształcenia

 

Nowatorski charakter innowacji polega na poszerzeniu zajęć z wiedzy o kulturze o elementy edukacji regionalnej i edukacji antydyskryminacyjnej.

Zastosowanie innowacji pozwoli uświadomić uczniom na czym polega różnorodność kulturowa Kalisza i Wielkopolski.

  • W związku z realizacją innowacji uczniowie będą uczestniczyć w wycieczkach śladami mniejszości narodowych w Kaliszu we współpracy z dr P. Sobolewskim prezesem Koła Przewodników Miejskich i Terenowych Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w Kaliszu; zwiedzą wystawę w hotelu „Komoda” o historii ulicy Niecałej; przespacerują się z aparatami fotograficznymi po mieście w poszukiwaniu śladów koegzystencji różnych kultur i narodowości, przygotują wystawę fotograficzną „Kalisz miastem wielu kultur”, będącą efektem tej wycieczki.
  • Odbędą się będą także warsztaty Mowa nienawiści: „Nie hejtuję” podczas których  uczniowie zostaną zapoznani z inicjatywami dotyczącymi przeciwdziałania mowie nienawiści, działań i kampanii na rzecz tolerancji, różnorodności, mniejszość narodowych i etnicznych w Polsce, dokonają refleksji na temat takich haseł jak MOWA NIENAWIŚCI, stereotyp czy dyskryminacja, odbędzie się dyskusja na temat: co to jest mowa nienawiści? jak można jej przeciwdziałać?; uczniowie odwiedzą strony internetowe poświęcone działaniom antydyskryminacyjnym, np. http://www.ceo.org.pl/pl/szkolatolerancji/news/podsumowanie-festiwalu-antydyskryminacyjnego,http://www.ceo.org.pl/pl/mowanienawisci/news/dzis-premiera-filmow-njp
  • W ramach innowacji odbędzie się wykład i warsztaty pod kierunkiem profesora dr.hab. P. Łuszczykiewicza nt.  Wartościowanie w języku. Profesor podzieli się refleksjami nt. kulturotwórczej funkcji języka, którym posługujemy się w życiu codziennym, starając się ustosunkować do wartości; Profesor nawiąże do zjawiska „hejtowania”, „mowy nienawiści” wraz ze wskazaniem przykładów. Odbędzie się dyskusja na temat: co to jest mowa nienawiści? jak można jej przeciwdziałać? To właśnie w anonimowej przestrzeni internetu, gdzie do powielenia treści wystarcza jedno kliknięcie, ujawnia się prawdziwa skala i siła rażenia nietolerancji Fala hejtu wylewa się na nas z forów internetowych i mediów społecznościowych.
    • Odbędzie się konkurs i wystawa plakatu „Nie hejtuję” oraz „Dyskryminacja-jestem przeciw”, której celem będzie wzrost świadomości na temat negatywnych konsekwencji hejtowania i dyskryminowania oraz rozwój postaw prospołecznych poprzez współdziałanie w grupie a także prezentacja uzdolnień plastycznych.
    • W ramach innowacji uczniowie udadzą się do Archiwum Państwowego w Kaliszu na lekcję tematyczną „Mniejszości narodowe w dziejach Kalisza i ziemi kaliskiej”
    • Następnie odbędą się dwa spotkania pt.  Niecała -  ulica o ciekawej przeszłości –wirtualna wycieczka. Uczniowie będą czerpać wiedzę ze stron internetowych o Kaliszu, np. http://www.kalisz.info/, http://www.archiwum.kalisz.pl/ i zbierać wiedzę o questingu; m.in.: http://questing.pl/co-to-jest-questing/ oraz materiały do questa.
    • W dalszej kolejności uczniowie przystąpią do tworzenia questa o ulicy Niecałej, nastąpi przydział zadań dla grup do projektu:,, Przeszłość i teraźniejszość ulicy Niecałej” oraz zebranie i opracowanie merytoryczne materiałów: źródła wiedzy o historii ulicy, pochodzenie nazwy ulicy,  zabytki ulicy ( dzieje, architektura, stan obecny), wybitne postacie, ich zasługi , ludność Kalisza - migracje, pochodzenie, budowle sakralne, zatrudnienie, zakłady, zabudowa, instytucje, imprezy kulturalne, walory turystyczne.
    • Kolejnym krokiem będzie opracowanie materiałów zebranych podczas wycieczki śladami wielokulturowości Kalisza i przygotowanie questa.

Czym jest quest i questing?

Questing to metoda odkrywania dziedzictwa polegającą na tworzeniu nieoznakowanych szlaków (questów) w terenie, którymi można wędrować kierując się informacjami zawartymi w wierszowanych wskazówkach, zawierających zagadki, opracowanych w formie folderu. Ta koncepcja odkrywania walorów przyrody i dziedzictwa powstała w USA.  Głównym celem tworzenia questów jest zwrócenie uwagi na wyjątkowe elementy i historie związane z lokalnym dziedzictwem przyrodniczym i kulturowym. Ważne jest odkrycie niezwykłego charakteru przestrzeni, w której się żyje – jej genius loci, poprzez zwrócenie uwagi na, często z pozoru zupełnie zwyczajne, codziennie mijane miejsca i dostrzeżenie w nich wyjątkowości, wartości i atrakcyjności.

Podsumowanie zostanie zaplanowane w formie wystawy prac powstałych w czasie działań innowacyjnych.

 

Bibliografia:

-       Dzieje Kalisza : praca zbiorowa / red. Władysław Rusiński. - Poznań : Wydawnictwo Poznańskie, 1977

-       Dzieje kaliskich ulic / Alfred Kaczmarek. - Kalisz : Towarzystwo Miłośników Kalisza, 2002

-       Kaliski Tygiel Kulturowy "Była tu kiedyś ulica Złota " [Dokument elektroniczny] / Stowarzyszenie Promocji Sztuki "Łyżka Mleka"

-       Kalisz / tekst Ryszard Bieniecki ; il. Stanisław Kulawiak. - Kalisz : Wydział Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego, 1993

-       Kalisz : młode duchem najstarsze miasto w Polsce / tekst Andrzej Radlicki ; przeł. Michalina Kucharska ; fot. Marek Chwistek. - Bydgoszcz : Wydaw. Unigraf, [2008

-       Kalisz : najstarszy park w najstarszym mieście / tekst Bożena Szal ; il. Mariusz Hertmann. - Kraków : Cornelius na zlec. Wydziału Ochrony Środowiska w Kaliszu, 1998

-       Kalisz i region kaliski : 260 pytań i odpowiedzi. / oprac. Grażyna Schlender. - Kalisz : Archiwum Państwowe w Kaliszu, 2010

-       Kalisz na przestrzeni wieków : konferencja naukowa pod przewodnictwem prof. dr hab. Henryka Samsonowicza / red. Tadeusz Baranowski, Andrzej Buko. - Kalisz : Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk : Miasto Kalisz, 2013

-       Kaliszanie : people of Kalisz / oprac. Krzysztof Oleksiak, Adam Borowiak ; tekst Bożena Szal-Truszkowska ; tekst i tł. Anita Jones-Debska ; tł. Edward Maliszewski ; Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Adama Asnyka w Kaliszu

-       Ludzie niezwykli : mniejszości narodowe i etniczne na terenie Miasta Kalisza : unikatowe zawody i zakłady produkcyjne : z dziejów kultury i oświaty / red. nauk. Samanta Kowalska. - Poznań, Kalisz: Wydaw. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Wydział Pedagogiczno-Artystyczny, 2011

-       Dyskryminacja w szkole – obecność nieusprawiedliwiona. O budowaniu edukacji antydyskryminacyjnej w systemie edukacji formalnej w Polsce. Raport z badań pod redakcją Katarzyny Gawlicz, Pawła Rudnickiego i Marcina Starnawskiego. Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej; Warszawa 2015

-       Wielka nieobecna – o edukacji antydyskryminacyjnej w systemie edukacji formalnej w Polsce. Raport z badań pod redakcją Marty Abramowicz; Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej; Warszawa 2011

-       monografie, słowniki, przewodniki, prace popularnonaukowe

-       Korzystanie ze stron internetowych:

http://www.ceo.org.pl/pl

http://www.tea.org.pl/pl/

http://www.autonomia.org.pl

http://www.pttk.kalisz.pl

http://www.info.kalisz.pl

http://www.kalisz.info

http://www.archiwum.kalisz.pl

http://regionwielkopolska.pl/turystyka/gry-terenowe

http://bestquest.pl/o-questingu.html

http://www.kalisz.pl/pl/q/quest-poczatki-lokacyjnego-kalisza

 

Materiały dydaktyczne:

  1. Zdjęcia zabytków, budowli i dzieł, kserokopie tekstów, notatki z lukami
    do wypełnienia, ćwiczenia, lektury, podręczniki.
  2. Laptopy, rzutnik, odtwarzacz DVD, płyty CD/DVD, drukarka

Sposoby ewaluacji:

 

W trakcie realizacji innowacji dokonywana będzie ewaluacja. Ewaluacja będzie miała na celu sprawdzenie, czy realizacja innowacji przebiega zgodnie z założeniami i czy uzyskiwane efekty spełniają oczekiwania autorki.

W celu dokonania ewaluacji programu, na bieżąco zbierane będą informacje na temat jej realizacji: opinie uczniów uzyskiwane podczas bezpośrednich wywiadów i obserwacji.

Na bieżąco też będą wprowadzane niezbędne zmiany i korekty programu, stosownie do uzyskiwanych informacji zwrotnych.

Narzędziami ewaluacji będą także: 

-        projekty edukacyjne,

-        obserwowanie wyników pracy i postępów uczniów,

-        organizowanie wystaw jako efektu końcowego;

-        gromadzenie wyników dotyczących osiągnięć uczniów w konkursach,

-        analiza dokumentacji źródłowej, wnioski z obserwacji uczniów oraz własne odczucia i refleksje nauczyciela wdrażającego innowację

-        analiza dokumentacji i działań przez dyrekcję szkoły

 

Ostatecznym sprawdzaniem i podsumowaniem efektów pracy będzie wykonanie tzw. questa

i jego prezentacja.

Sprawozdanie z realizacji innowacji zostanie przedstawione po jej zakończeniu radzie pedagogicznej na posiedzeniu podsumowującym roczną pracę.

 

 

Opracowała:

Mgr Dominika Pawlikowska



[1] Dane ze strony Fundacji „Dzieci Niczyje”

[2] Quest (turystyka) - rodzaj zadania z narracją jako forma zwiedzania miejsc

Tomasz
Wszelkie prawa zastrzeżone przez
Zespół Szkół Ekonomicznych w Kaliszu
Projekt i realizacja:
Media Essence / mediaessence.pl